Pijn- en vermoeidheidsklachten
Begin 2018 kwam een mevrouw bij mij op de praktijk voor controle. Een bekend gezicht, deze patiënt was tijdens mijn stage in 2013 ook geweest voor voetklachten na haar zwangerschap. De casus was destijds dusdanig interessant om mijn eind stageverslag aan te wijden.
In het kort: de patiënt kwam binnen met pijn en vermoeidheid aan de binnenzijde van haar voetboog, binnenzijde van de enkel en het onderbeen. Voldoende klachten om een voetonderzoek te laten plegen.
Een grotere schoenmaat
Mevrouw was net bevallen en had tijdens haar zwangerschap een behoorlijke verandering van haar voet opgemerkt: een grotere maat schoenen! Uit het voetonderzoek bleek dat mevrouw een duidelijke hypermobiliteit in haar voeten had ontwikkeld, waardoor zij platvoeten (Pes Planus) en scheefstand aan haar grote teen (Hallux Valgus) kreeg. Deze afwijkingen waren niet aanwezig voor haar zwangerschap.
De link tussen zwangerschap en voetklachten ben ik tijdens mijn studie niet vaak tegengekomen en het leek mij een uiterst interessant onderwerp om meer over te weten. Zwangere vrouwen klagen niet snel over voetklachten, het zijn immers bekende zwangerschapsverschijnselen. Die horen er bij, wordt vaak gedacht! Waarom verandert dan de schoenmaat? De voeten worden echt niet groter, maar wat gebeurt er wel? Na wat speurwerk kwam ik een paar verhelderende onderzoeken tegen.
Voetverandering bij 60% van de zwangere vrouwen
Zo was een onderzoek van Neil A. Segal (Am J Phys Med Rehabil 03-2013) dat heeft aangetoond dat ruim 60% van zwangere vrouwen een blijvend voetverandering hebben aan overgehouden na hun zwangerschap. Als je dit cijfer gaat omzetten in Nederlandse maatstaven, dan betekent het dat er in 2017 ruim 100.000 Nederlandse vrouwen mee te maken hebben (bron. Geboortecijfers CBS 2017).
In verschillende onderzoeken wordt het hormoon 'Relaxin' benoemd. Dit hormoon heeft de eigenschap om de collageen structuren te veranderen, met als gevolg meer laxiteit van pezen, ligamenten en gewrichtskapsel. De dragende functie van de voeten vermindert, waardoor er verzakking ontstaat.
Uit een Zweeds onderzoek van P. Kristiansson (Am J obstet Gynecol 11-1996) is gebleken dat bij de 12e week van de zwangerschap het hormoongehalte het hoogst is. Drie maanden na de geboorte is dit hormoon niet meer traceerbaar.
Behandeling van de klacht
Met deze wetenschap hebben wij toen besloten om steunzolen toe te passen in combinatie met schoenadvies. Daarnaast is haar sportintensiteit, waarbij er veel gesprongen wordt drastisch verlaagd. In overleg met de fysiotherapeut zijn wij ook gestart met intrinsieke voetspier oefeningen.
Mijn advies: loop niet te lang door met voetklachten tijdens zwangerschap, maar laat je goed informeren door een (register)podoloog of podotherapeut.
Heeft u last van voetklachten?
Bent u momenteel zwanger en herkent u zich in deze klachten? Onze Podozorgers zoeken graag samen met u naar een oplossing! Klik op de onderstaande knop en vind een Podozorg praktijk bij u in de buurt.
